فرارو-صحنه سیاسی آمریکا در مدت اخیر با جنجال های جدیدِ مرتبط با ترامپ، بار دیگر ماهیت پُرتنشی را به خود گرفته است. در این راستا، “الوین براگ”، دادستان منطقه قضایی منهتن نیویورک، برپایه آنچه اقدام ترامپ در پرداخت حق السکوت ۱۳۰ هزار دلاری از طریق وکیل سابقش یعنی مایکل کوهن به یک بازیگر فیلم های مستهجن به نام استورمی دنیلز(که نام واقعی وی استفانی کلیفورد است) در بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ عنوان شده تا وی(استورمی دنیلز)، از رابطه نامشروعش با ترامپ در رسانه های آمریکایی سخن نگوید و شانس ترامپ جهت پیروزی در انتخابات سال ۲۰۱۶ را تضعیف نکند، خواستار بازداشت رئیس جمهور سابق آمریکا شده است.
به گزارش فرارو، البته که در صورتی این سناریو رنگ واقعیت به خود خواهد گرفت که هیات منصفه منطقه قضایی منهتن نیویورک نیز تشکیل جلسه دهد و صدور قرار کیفری برای ترامپ و بازداشت وی را تایید کنند. با این همه، ترامپ در روزهای اخیر احساس خطر جدی کرده و در شبکه اجتماعی خود با نام Truth، از هواداران دو آتشه و وفادارش خواسته به خیابان های شهرهای مختلف آمریکا بریزند و مانع از تحقق آنچه وی سناریوهای توطئه آمیز علیه خود می خواند، شوند.
در این چهارچوب، در روزهای اخیر و همزمان با اوج گیری اخبار مختلف در مورد بازداشت قریب الوقوع ترامپ و حتی انتشار عکس هایی جعلی از این مساله که با بازخوردهای مختلفی نیز همراه شده، اینطور به نظر می رسد که بیش از آنکه نگاهی واقع بینانه در تحلیل مساله تسلط پیدا کند و به رویکرد غالب تبدیل شود، عملا احساسات و رویکردهای غیرواقع بینانه و بعضا آب و تاب های رسانه ای در این زمینه به بازیگران مسلط تبدیل شده اند.
*نمونه ای از تصاویر ساخته شده توسط هوش مصنوعی از صحنه بازداشت خیالی دونالد ترامپ
مساله ای که البته چندان هم عجیب نیست زیرا ترامپ سال ها با رویه های جنجالی و قطبی گرایانه خود، دشمنان و رقبای زیادی را برای خودش ایجاد کرده و چه برخی سیاستمداران و چه افکار عمومی آمریکایی و حتی بینالمللی، به نحو قابل توجهی دوست دارند تا صحنه بازداشت ترامپ آن هم در شرایطی که به وی دستبند زده شده را مشاهده کنند.
با این همه، همانطور که پیشتر نیز گفته شد، فضای غالب و مسلط در نگاه به صورت مساله مذکور، بیش از آنکه واقع بینانه باشد، احساسی بوده است. کما اینکه هیات منصفه منطقه منهتن نیویورک نیز در بحبوحه جنجال ها اعلام کرد که فعلا به پرونده ترامپ رسیدگی نمی کند. از این رو، توجه به ۳ گزاره واقع بینانه در رابطه با گزاره بازداشت احتمالی ترامپ، بسیار مهم است.
۱. جنجال ها علیه ترامپ برای وی فرصت سازی می کنند
دونالد ترامپ از سال ۲۰۱۶ که در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پیروز شد و به مدت ۴ سال رئیس جمهور آمریکا بود و حتی دوره پیش از آن، آیینه ای تمام نما از یک سیاستمدار پوپولیست را از خود به نمایش گذاشته که در عمل، از همان الگوی کنشیِ سیاستمداران پوپولیست در اقصی نقاط جهان تقلید کرده است.
در این راستا، او هم شبیه به دیگر رهبران پوپولیست جهان، سطح قطبی گرایی های سیاسی و اجتماعی را در کشور خود در راستای منافعش افزایش داده و تعمیق کرده است و در عین حال، عرف و هنجارها در عرصه حکمرانی کشورش را نیز تا حد زیادی مورد بی توجهی قرار داده و منافع خود را بر منافع ملی کشورش ارجح دانسته و در این زمینه از هیچ جنجالزایی نیز دریغ نکرده است.
سیاست خارجی تهاجمی و بی قاعده، مواضع عجیب و غریب در مورد پاندمی ویروس کرونا، حملات شدید و دور از نزاکت علیه رقبای سیاسی، و بحران زایی در عرصه سیاست داخلی آمریکا و حتی تلاش جهت عدم تحویل مسالمت آمیز قدرت، تنها بخش های کوچکی از مدل حکمرانی جنجالی ترامپ بوده اند که با گزاره های کنشی رهبران پوپولیست نیز کاملا سازگار بوده اند.
با این همه، شاید یکی از اصلی ترین نکاتی که در طول حیات سیاسی ترامپ و پدیده ترامپیسم در سال های اخیر به نحو برجسته ای قابل مشاهده بوده و شناسایی آن نیز نیاز به تخصص ویژه ای ندارد، این مساله بوده که اساسا افرادی نظیر ترامپ جهت ادامه بقای سیاسی خود، یه جنجال و جنجال سازی به شدت نیاز دارند.
در این چهارچوب، آن ها از جنجال ها نهایت استفاده را می برند و با توجهات گسترده رسانه ای که به سمت خود جلب می کنند، در مرکز توجهات می مانند و دستورکارهای مطلوب خود را به پیش می برند. در این فضا، شاید بسیاری از افراد طالب دیدن صحنه بازداشت ترامپ باشند با این حال، این طیف ها باید توجه داشته باشند که خودِ ترامپ نیز میان بازداشت شدن و جلب توجهات رسانه ای، و فراموش شدن و بی توجهی گسترده رسانه ها به خود، گزینه اول را انتخاب می کند. این مساله به ویژه با توجه به اینکه ترامپ نشان داده توانایی قابل توجهی در فرصت سازی از بحران هایی از این دست برای خود و موقعیت سیاسی اش دارد، از اهمیت قابل توجهی برخوردار می شود.
در این چهارچوب، در روزهای اخیر شاهد انتشار تحلیل های مختلفی از سوی ناظران و تحلیلگران با محوریت این مساله بوده ایم که در معادله صدور قرار تعقیب کیفری علیه ترامپ و متعاقبا بازداشت وی، باید دقت کرد که مبادا در دام ترامپ افتاد. فردی که می تواند با مدل بازیگریِ پوپولیستی خود به یکباره ورق را برگرداند و موقعیت سیاسی و اجتماعیاش را آن هم با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ آمریکا، بیش از پیش تقویت کند.
۲. در مورد بازداشت ترامپ، واقعی بیندیشیم
رسانه های آمریکایی در مدت اخیر شاهد انتشار عکس هایی خاص از صحنه بازداشت ترامپ، ضجهزدن همسر ترامپ و تلاش های وی جهت فرار از دست ماموران پلیس و غیره بودهاند. این در حالی است که این ها همگی سناریوهای هالیوودی و خیالی هستند و نسبت چندانی با واقعیت ها ندارند.
با توجه به موقعیت خاص رئیس جمهور سابق آمریکا و حفاظت های گسترده ای که از او انجام می شود، اینکه تصور کنیم او راهی زندان خواهد شد چندان درست نیست و بنا به عقیده بسیاری از چهره های حقوقی آمریکا، او با برخی اقدامات تیم وکلای خود و امکاناتی که در اختیارش قرار داده می شود، خیلی زود(در صورت صدور قرار تعقیب کیفری علیه وی) می تواند از شر تعقیب کیفری خلاص شود و ادامه روند کار وی در دادگاه پیگیری خواهد شد.
از این رو، شاید از وی عکسبرداری انجام شود(همچون دیگران متهمان عادی در آمریکا) با این حال اینکه به وی دستبند زده شود ویا در بازداشت او از خشونت استفاده شود، چندان واقعی و منطقی نیست(اگرچه این ها سوژههایی جذاب برای رسانه ها هستند). در عین حال، بنا به دلایلی، امکان داردکه یا آلوین براگ، دادستان منطقه قضایی نیویورک و یا هیات منصفه این منطقه، از ادامه فعالیت ها و اقدامات خود علیه ترامپ به دلیل در نظر گرفتن برخی مسائل مهم برای منافع ملی آمریکا، صرف نظر کنند و اساسا کار به صدور حکم بازداشت ترامپ نرسد(کما اینکه وقت تلف کردن های هیات منصفه منطقه قضایی منهتن در پرونده ترامپ، نمودی عینی از این مساله است).
با این همه، حتی اگر تعقیب کیفری و حکم بازداشت ترامپ هم صادر شود، باید توجه داشته باشیم که یک روند قضایی طولانی مدت انتظار وی را می کشد که پایان آن می توان بی نتیجه باشد و بسیاری را نیز خسته کند. در این فضا، نکته مهم و اساسی این است که بدانیم واقعیات میدانی در ماجرای جدید علیه ترامپ، اینطور نشان نمیدهند که قرار باشد مثلا ترامپ نیز همچون افراد عادی به زندان برود و به اصطلاح، آب خنک بخورد.
۳. متغیر حزبی را در تحرکات علیه ترامپ به یاد داشته باشیم
در نهایت باید به یک گزاره واقع بینانه دیگر نیز در ماجرای تحرکات اخیر علیه ترامپ توجه داشته باشیم و آن متغیر حمایت حزبی از دونالد ترامپ است. ترامپ تاکنون درگیر پرونده های به مراتب گسترده تر و وخیم تر از پرداخت حق السکوت به یک پورن استار آمریکایی شده که از جمله آن ها مثلا می توان به نقش منفی وی در تحریک شورش ششم ژانویه و حمله حامیان افراطی اش به ساختمان کنگره آمریکا و یا نگهداری غیرقانونی اسناد فوق سری آمریکا در منزل شخصی ترامپ در کالیفرنیای آمریکا اشاره کرد.
با این همه، در موراد مذکور و دیگر مواردی که علیه رئیس جمهور سابق آمریکا مطرح شدهاند، جمهوریخواهان به نحوی متحد و هماهنگ، در پشت ترامپ بسیج شده اند و از او حمایت کرده اند و حزب دموکرات و به طور خاص جو بایدن را به دسیسه چینی علیه دونالد ترامپ و تلاش جهت از دور خارج کردن وی در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ آمریکا متهم کرده اند.
در واقع، جمهوریخواهان در این فضا کاری نداشته اند که اتهامات علیه ترامپ راست است یا دروغ، آن ها حمایت از ترامپ را حمایت از کیانِ حزب جمهوریخواه به شمار آورده اند و برای حزب خود هم که شده، از وی دفاعی تمام قد را انجام داده اند.
مساله ای که تا حد زیادی تحت تاثیر این گزاره است که دونالد ترامپ در سال های اخیر با اقدامات و سیاستهای جنجالی خود، عملا حزب جمهوریخواه را به تسلط و کنترل خودش درآورده است. در این رابطه جالب است بدانیم که بر اساس یافته های جدیدترین نظرسنجی خبرگزاری رویترز در آمریکا که از جامعه آماری حدودا ۱۰۰۳ نفری که عمدتا نیز تشکیل شده از جمهوریخواهان آمریکایی بوده این نکته آشکار شده که اغلبِ حامیان حزب جمهوریخواه، علی رغم اینکه اتهامات اخیر علیه ترامپ را سیاسی می دانند، با این حامل، تاکید داشته اند که کاملا قابل باور است که ترامپ به یک پورن استار در بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶، حق السکوت پرداخت کرده باشد.
در واقع، حتی حامیان حزب جمهوریخواه نیز گناهکار بودنِ ترامپ را قبول دارند اما رقابت های آن ها با دموکراتها سبب می شود تا چشم بر خطاهای ترامپ ببندند و حراست از کلیت منافع حزب جمهوریخواه را اولویت اصلی خود تعریف کنند. مساله ای که از رابطه ای خاص میان حامیان حزب جمهوریخواه و شخص ترامپ حکایت دارد و به نوعی یاد آورِ این جمله تاریخی شکسپیر است که می گوید: “وقتی محبوب من می گوید که با تمام وجود به من ایمان دارد و به من عشق می ورزد، من او را باور می کنم اگرچه می دانم که او کاملا دروغ می گوید!”