پردیس امروز به نقل از خبرگزاری فارس نوشت: فرآورده های حاصل از متابولیسم ثانویه گیاهان جزو گرانبهاترین ترکیبات شیمیایی هستند. امروزه با استفاده از سیستم های کشت سلولی میتوان متابولیت های ثانویه را در شرایط آزمایشگاهی تولید کرد.
«مختار جلالی‌جواران» استاد گروه بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در جدیدترین یادادشت خود نوشت: فرآورده های حاصل از متابولیسم ثانویه گیاهان از گرانبهاترین ترکیبات شیمیایی هستند. ارزش برخی از داروهای گیاهی از جمله تاکسول به اندازه ای است که هر گرم آن قیمت چند هزار دلاری دارد. تاکسول (پاکلیتاکسل) یک دیترپنوئید پرکاربرد ضدسرطان است که به واسطه متابولیسم ثانویه درختان سرخدار تولید می شود.
تنها مقادیر محدودی از تاکسول و سایر متابولیت های وابسته (تاکسوئیدها) از منابع در دسترس کنونی قابل دستیابی است. اخیرا کروناتین و سیکلودکسترین به عنوان الیسیتورهای بسیار موثر بر متابولیسم ثانویه در کشت سلول های گیاهی شناخته شده اند.
داروهای ارزشمندی چون تاکسول، وین بلاستین، وین کریستین، کامپتوتسین، پودوفیلوتوکسین و آجمالیسین از مهم‌ترین داروهای ضدسرطان با منشا گیاهی هستند که در این میان تاکسول و ترکیبات هم خانواده آن یعنی تاکسانها از اهمیت ویژهای برخوردارند.
ارزش این داروهای گیاهی به اندازهای است که هر گرم از آنها قیمت چند هزار دلاری دارد. بر اساس آمارهای موجود، ارزش بازار جهانی داروهای مشتق شده از گیاهان در سال ۲۰۰۲ و در حالی که ایالات متحده آمریکا بیش از ۵۰درصد این بازار را به خود اختصاص داده است. روند رو به رشد این بازار هم‌چنان ادامه دارد.
فرآورده های حاصل از متابولیسم ثانویه گیاهان جزو گرانبهاترین ترکیبات شیمیایی هستند. امروزه با استفاده از سیستم های کشت سلولی میتوان متابولیت های ثانویه را در شرایط آزمایشگاهی تولید کرد. بیش از ۱۵ سال است که در آزمایشگاه زیست‌فناوری کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، سلول‌های گیاهی به عنوان کارخانه‌های پروتئین‌های نوترکیب مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
مهم‌ترین پروتئین‌های تولید (مانند پروانسولین، اینترفرون گاما، آنتی بادی منوکلونال، tPA و …) در گیاهانی مانند کاهو، توتون، کدو، توتوت فرنگی و … است. کارهای تحقیقاتی خوبی در زمینه تولید پروتئین‌های نوترکبیب در این آزمایشگاه در حال اجراست و نتایج مطلوبی حاصل شده و هم‌چنان ادامه دارد.
