چندین هفته است که زنان باردار ویدئوهایی را در رسانههای اجتماعی از جمله تیک تاک بارگذاری میکنند تا نشان دهند که بینیهای شان در دوران بارداری چگونه تغییر کرده است. در تصاویر منتشر شده از پیش و پس از بارداری میتوان گشاد شدن و قرمز شدن بینی را مشاهده کرد. با چنین شواهدی کارشناسان چگونه این دگردیسی فیزیکی را توضیح میدهند؟
به گزارش فرارو، “پاتریشیا باربرو” متخصص زنان و زایمان در مادرید به “ال پائیس” میگوید: “تغییرات در بینی به دلیل احتباس مایعات و گشاد شدن مویرگهای خونی در دوران بارداری رخ میدهد تا بدن را برای زایمان آماده کند”. به گفته او چه این تغییرات قابل مشاهده باشند چه نباشند معمولا در اکثر زنان باردار در نتیجه ورمهای ناشی از افزایش حجم خون رخ میدهند که برای جبران از دست دادن خون در هنگام زایمان (بین ۵۰۰ میلی لیتر تا یک لیتر) صورت میگیرد.
در برخی موارد، احتباس مایعات و ورم منجر به تغییرات در صورت یک زن باردار ممکن است ناشی از دلایل دیگر باشد. او میافزاید: “این موضوع میتواند ناشی از افزایش فشار خون در پایان بارداری باشد که با پره اکلامپسی (یا مسمومیت بارداری از عارضههای ناشی از بارداری است که با فشار خون بالا و و علائم دیگری مانند وارد شدن آسیب به اندامهای داخلی مانند کبد و کلیه مشخص میشود) و علائم آسیب کبدی یا کلیوی که در زنان پس از هفته بیستم بارداری رخ میدهد تشدید شود”.
به گفته “رایموندو گوتیرز” رئیس بخش گوش و حلق و بینی گوش، حلق و بینی در بیمارستان دانشگاه ری خوان کارلوس مادرید بینی به دلیل تغییر در ساختار نواحی نرم بینی بزرگ میشود. احتباس مایع در صورت وجود باعث ضخیم شدن بافتها میشود. اتساع عروق ناشی از هورمون که گاهی باعث قرمزی صورت و بینی میشود سبب پهن شدن بینی در ناحیه زیر جلدی خواهد شد.
گوتیرز توضیح داد که تغییرات دیگری نیز در طول بارداری در بینی رخ میدهد مانند احتقان شاخکهای بینی و مخاط که منجر به افزایش تولید مخاط، خارش، عطسه و مشکل در تنفس از طریق بینی میشود. او افزود: “به این پدیده رینیت بارداری میگویند. زنان اغلب برای کاهش این علائم با داروهایی مانند اسپریهای تنگ کننده عروق خود درمانی میکنند که به نظر میرسد این علائم را بهبود میبخشد”.
با این وجود، او هشدار داد که تسکین صرفا موقتی است، زیرا به اصلطلاح اثر بازگشتی رخ میدهد که وضعیت را بدتر میکند و حتی میتواند باعث سوراخ شدن حفرههای بینی شود که در شدیدترین موارد نیاز به جراحی وجود خواهد داشت.
او میافزاید:”این دارو خطرات دیگری نیز دارد و میتواند جذب شود و در آن صورت باعث تغییر در دینامیک رحم خواهد شد که در مراحل پیشرفته بارداری گاهی اوقات میتواند باعث زایمان زودرس شود”.
حس بویایی و غریزه بقا
حس بویایی اغلب با غریزه همراه است. عبارات رایجی مانند “این بوی من را میدهد” به این ارتباط اشاره دارد. در برخی از فرهنگها مانند اینوئیتها (که معمولا به نام اسکیموها شناخته میشوند) مردم بومی ساکن در قلمروهای قطب شمال آمریکا، گرینلند و سیبری یکدیگر را بهعنوان تبریک بو میکشند که برای جمع آوری اطلاعات در مورد شخص دیگر نیز مفید است. در زنان باردار حس بویایی اغلب افزایش مییابد. با این وجود، در این مورد اختلاف نظر وجود دارد، زیرا هیچ تفاوت قابل توجهی در حس بویایی بین زنان باردار و زنان غیر باردار مشاهده نشده است. دکتر پاتریشیا باربرو میگوید که این موضوع احتمالا به دلیل تغییرات هورمونی و نه اندازه بینی است.
این متخصص زنان و زایمان یکی از فرضیههای مربوط به حس بویایی تند زنان باردار را این گونه توضیح داد: “پویایی سازوکار اصلی ما انسانها برای تشخیص مواد سمی مانند مواد شیمیایی یا غذای فاسد است. در سه ماهه نخست بارداری زنان باردار حس بویایی و احساس بیزاری از برخی بوها را به شکل حادتری دارند تا از این طریق بتوانند از جنین در مقابل خطرات ایجاد نقص محافظت نمایند”.
به طور خلاصه، همانطور که باربرو توضیح داد وضعیت هوشیاری بیش از حد حسی زنان باردار ناشی از تغییرات هورمونی است که در دوران بارداری و دوره پس از زایمان (ماههای پس از زایمان) رخ میدهد. تمام این تغییرات باعث تقویت پیوند بین مادر و نوزادش میشود و به اطمینان از بقای کودک کمک میکند.
او میافزاید: “ارگانهای حسی به طور استثنایی فعال هستند. این نه تنها بویایی را شامل میشود بلکه شنیدن صدای گریه و لمس کودک را نیز به تصویر میکشد به همین خاطر است که تماس پوست به پوست در فعال کردن این آبشار هورمونی و عاطفی و ایجاد یک پیوند عاطفی سالم بین مادر و فرزندش بسیار مهم قلمداد میشود”.