به گزارش پردیس امروز، میلاد میرخسروی در یادداشتی به بررسی چالش‌های کسب و کاهای سنتی در دوران توسعه و گسترش هوش مصنوعی پرداخت، وی نوشت: تحولات فناورانه همواره بر مسیر فعالیت‌های اقتصادی و کسب‌وکارها تأثیر گذاشته‌اند، اما ظهور هوش مصنوعی به‌عنوان یکی از پیشرفته‌ترین و سریع‌ترین فناوری‌های نوظهور، معادلات سنتی بازار را بیش از هر زمان دیگری دگرگون کرده است. این دگرگونی نه‌تنها در نحوه ارائه خدمات و تولید محصولات بلکه در سازوکارهای مدیریتی، شیوه‌های بازاریابی و تعامل با مشتریان نیز نمود پیدا کرده است. در این میان، کسب‌وکارهای سنتی که همواره به روش‌های کلاسیک متکی بوده‌اند، با چالش‌هایی روبه‌رو شده‌اند که در صورت عدم سازگاری و پذیرش تغییرات، ممکن است بقای آن‌ها را تهدید کند.
یکی از اصلی‌ترین چالش‌ها، میزان رقابت‌پذیری این کسب‌وکارها در برابر شرکت‌های جدید و نوآور است. امروزه، استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های مبتنی بر فناوری، با استفاده از داده‌های کلان، الگوریتم‌های پیشرفته و سیستم‌های هوشمند، قادرند نیازهای مشتریان را با دقتی بی‌سابقه تحلیل کرده و خدماتی شخصی‌سازی‌شده ارائه دهند. در مقابل، بسیاری از کسب‌وکارهای سنتی به دلیل عدم دسترسی به این ابزارها یا نداشتن دانش لازم، همچنان بر روش‌های سنتی تحلیل بازار و ارتباط با مشتری تکیه دارند که اغلب ناکارآمد و پرهزینه است.
علاوه بر این، افزایش سطح انتظارات مشتریان نیز یک چالش اساسی محسوب می‌شود. در دوران پیش از هوش مصنوعی، مصرف‌کنندگان اغلب با محدودیت‌هایی در خدمات مواجه بودند و امکان دریافت پاسخ‌های فوری و راهکارهای هوشمندانه برای نیازهای خود نداشتند. اما امروزه، کاربران به خدماتی که بر پایه هوش مصنوعی ارائه می‌شود، از جمله چت‌بات‌های هوشمند، پیشنهادهای خرید مبتنی بر سلیقه شخصی و حتی پشتیبانی ۲۴ ساعته، عادت کرده‌اند. در این شرایط، کسب‌وکارهایی که همچنان به شیوه‌های قدیمی ارائه خدمات پایبند هستند، با کاهش رضایت مشتریان و در نتیجه، افت درآمد مواجه می‌شوند.
مدل‌های کسب‌وکار جدید که توسط فناوری‌های هوش مصنوعی تقویت شده‌اند، تهدید دیگری برای روش‌های سنتی محسوب می‌شوند. کسب‌وکارهای سنتی معمولاً دارای ساختارهای مدیریتی سلسله‌مراتبی و فرایندهای کند هستند، در حالی که شرکت‌های نوآور با رویکردهای چابک، تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر داده و بهره‌گیری از یادگیری ماشین، قادرند با انعطاف‌پذیری بالاتر، به تغییرات بازار واکنش نشان دهند. این موضوع به‌ویژه در صنایعی مانند خرده‌فروشی، حمل‌ونقل، خدمات مالی و تبلیغات دیجیتال مشهود است، جایی که پلتفرم‌های هوش مصنوعی‌محور، فرآیندهای قدیمی را کنار زده و روش‌های جدیدی را جایگزین کرده‌اند.
چالش دیگر، افزایش هزینه‌های به‌روزرسانی و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین است. بسیاری از کسب‌وکارهای سنتی با محدودیت‌های مالی مواجه‌اند و تغییر زیرساخت‌های فناوری اطلاعات آن‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجهی است. از سوی دیگر، فقدان نیروی متخصص در زمینه هوش مصنوعی و تجزیه‌وتحلیل داده، مشکل دیگری است که اجرای چنین تغییراتی را دشوارتر می‌کند. در حالی که شرکت‌های نوپا و مبتنی بر فناوری با جذب استعدادهای برتر و سرمایه‌گذاری روی توسعه نرم‌افزارهای پیشرفته، به‌سرعت در حال رشد هستند، بسیاری از شرکت‌های قدیمی هنوز درگیر چالش‌های سازگاری با سیستم‌های جدیدند.
در این میان، موضوع قوانین و مقررات نیز به‌عنوان یک مانع مضاعف مطرح می‌شود. بسیاری از کشورها هنوز چارچوب‌های قانونی مشخصی برای استفاده از هوش مصنوعی در کسب‌وکارها تدوین نکرده‌اند و این موضوع می‌تواند برای کسب‌وکارهای سنتی که در تلاش برای ورود به این حوزه هستند، سردرگمی ایجاد کند. به‌عنوان مثال، مسائل مربوط به حریم خصوصی داده‌ها، حقوق مالکیت معنوی و استانداردهای اخلاقی در استفاده از سیستم‌های خودکار، از جمله دغدغه‌هایی هستند که باید به دقت مورد توجه قرار گیرند.
با وجود این چالش‌ها، کسب‌وکارهای سنتی همچنان فرصت‌هایی برای تطبیق و بقا دارند. پذیرش فناوری‌های نوین، همکاری با شرکت‌های فناورانه، آموزش نیروی انسانی و تغییر مدل‌های کسب‌وکار، از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا در این فضای رقابتی دوام بیاورند. یکی از نمونه‌های موفق، برخی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای است که با ترکیب روش‌های سنتی و دیجیتال، مانند بهره‌گیری از سیستم‌های هوش مصنوعی در مدیریت موجودی، تحلیل رفتار مشتریان و بهینه‌سازی قیمت‌گذاری، توانسته‌اند موقعیت خود را در بازار حفظ کنند.
در نهایت، کلید موفقیت در دنیای کسب‌وکارهای هوشمند، پذیرش تغییر و سرمایه‌گذاری در یادگیری مستمر است. کسب‌وکارهایی که همچنان بر روش‌های قدیمی تکیه دارند و در برابر تغییر مقاومت می‌کنند، احتمالاً در آینده‌ای نه‌چندان دور با بحران‌های جدی مواجه خواهند شد. اما آن‌هایی که هوش مصنوعی را نه به‌عنوان یک تهدید، بلکه به‌عنوان ابزاری برای بهبود عملکرد و افزایش کارایی خود می‌بینند، شانس بیشتری برای حفظ و حتی گسترش سهم بازار خود خواهند داشت.
میلاد میرخسروی
