با خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها بسیاری از شرکت‌های خودروسازی همچون پژو از ایران خارج شدند و خودروسازان ایرانی نیز با زیان انباشته روبه‌رو شدند.
به گزارش پردیس امروز از دنیای اقتصاد، روز گذشته با انقضای مهلت اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل عمر برجام عملا به پایان رسید.
موسسه بین‌المللی مکنزی صنعت خودرو در گزارش خود با معرفی برخی پیش‌نیازها، آینده بسیار روشنی را برای صنعت خودروی ایران ترسیم کرده بود اما آنچه در عمل اتفاق افتاد فاصله‌ای کهکشانی با این اهداف دارد.
بعد از انعقاد برجام گویی ورق کاملا برگشت به‌طوری‌که سرمایه‌گذاران و شرکای خارجی راهی ایران شدند و قراردادهای خوبی نیز منعقد شد، در همین حال راه ورود فناوری به صنعت خودروی کشور نیز هموار و واردات هم رونق گرفت.
اما بعد از حدود دوسال ورق برگشت. از آن زمان تاکنون صنعت خودروی ایران به تبع شرایط سیاسی و اقتصاد کلان و همچنان ضعف مدیریت که بر این صنعت حاکم بوده فراز و نشیب زیادی را طی کرده است.
مکنزی با اشاره به بهره‌وری پایین نیروی انسانی در صنعت خودرو یادآور شده بود که به ازای هر کارگر ایرانی کمتر از سه دستگاه خودرو تولید می‌شود، درحالی‌که در کشورهای توسعه‌یافته این رقم بین ۱۲ تا ۱۵ دستگاه بود.
اگر این صنعت بتواند از طریق مشارکت با برندهای جهانی، بازسازی ساختار مدیریتی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و افزایش ظرفیت تحقیق و توسعه سطح فناوری خود را بالا ببرد، می‌تواند به صادرکننده منطقه‌ای خودرو تبدیل شود.
موسسه پیشنهاد کرده بود که ایران با جذب حدود ۵۰میلیارد دلار سرمایه طی دو دهه، درهای صنعت خودرو را به‌صورت تدریجی به روی رقابت باز کند، تعرفه‌های وارداتی را کاهش دهد و ساختار بنگاه‌های شبه‌دولتی را خصوصی کند.
اما امروز تولید خودرو در ایران از مرز یک‌میلیون و ۳۰۰هزار دستگاه عبور کرده اما هنوز با سطح ۲ تا ۲.۵میلیون دستگاهی فاصله زیادی دارد.
شرکت‌هایی مانند پژو و رنو به‌طور کامل از بازار ایران خارج شدند و خطوط تولیدی که قرار بود حامل فناوری‌های جدید باشند، متوقف ماندند و شاخص بهره‌وری نیروی کار هنوز به‌زحمت از ۸ خودرو به ازای هر کارگر عبور کرده است.
خودروسازان ایرانی در بیشتر سال‌های گذشته با زیان انباشته روبه‌رو بوده‌اند، قیمت‌گذاری دستوری بخش قابل‌توجهی از انگیزه افزایش بهره‌وری را از بین برده و فضای رقابت‌پذیر واقعی شکل نگرفته است. مزیت‌های نسبی خودروسازی ایران در عمل نتوانست به مزیت رقابتی تبدیل شود.
در مقابل، کشورهایی مانند ترکیه، مراکش و جمهوری چک با جذب سرمایه‌گذاری خارجی و ادغام در زنجیره جهانی تولید خودرو توانسته‌اند به مراکز صادراتی منطقه‌ای تبدیل شوند.
