در بخشنامه جدید بانک مرکزی تعداد برگ چک ها نصف شده و به جای آن، علاوه بر چک کاغذی، امکان صدور چک الکترونیکی تا سقف مشابه در نظر گرفته شده است
از ۱۷ شهریور ۱۴۰۴، صدور دسته‌چک‌های کاغذی و الکترونیکی برای متقاضیان جدید، چه حقیقی و چه حقوقی، با شرایط و محدودیت‌های جدیدی اجرایی خواهد شد.
به گزارش فرارو؛ این مقررات که توسط هیأت عامل بانک مرکزی تصویب و در بخشنامه شماره ۰۴.۱۳۵۱۴۰ مورخ ۹ شهریورماه به شبکه بانکی ابلاغ شده بود، با هدف ساماندهی، ارتقای انضباط مالی و شفاف‌سازی در صدور چک اعمال شده‌اند.
جزئیات بخشنامه جدید بانک مرکزی
بر اساس مفاد جدید بخشنامه جدید بانک مرکزی، مشتریان حقیقی و حقوقی به سه گروه تقسیم شده‌اند : دسته چک اولی، سال دومی و سال سومی‌ها.
دسته چک اولی‌ها فقط می‌توانند یک دسته‌چک کاغذی ۱۰ برگی دریافت کنند. در کنار آن، امکان صدور ۱۰ برگ دسته‌چک الکترونیکی نیز برای این گروه در نظر گرفته شده است، بدون آنکه شرط بازگشت ۸۰ درصدی برگه‌های مصرف‌شده لحاظ شود. پس از اتمام دسته چک شرط بازگشت ۸ برگ چک برای دریافت دسته چک دومی مثل سابق لحاظ شده.
از دسته دوم به بعد، مشتریان حقیقی برای دریافت دسته‌چک جدید باید دست‌کم ۸۰ درصد برگه‌های دسته‌چک قبلی را به چرخه بانکی بازگردانده باشند. در این شرایط، سقف دریافت تا ۲۵ برگ دسته‌چک کاغذی و تا ۲۵ برگ الکترونیکی خواهد بود.
در مرحله بعد نیز تعداد برگه‌ها به تشخیص بانک و بر اساس عملکرد مشتری در رعایت مقررات بازگشت برگه‌ها تعیین می‌شود.
برای مشتریان حقوقی نیز، در اولین درخواست، یک دسته‌چک ۲۵ برگی صادر خواهد شد. این گروه نیز می‌توانند تا ۲۵ برگ دسته‌چک الکترونیکی بدون الزام بازگشت ۸۰ درصدی دریافت کنند. در درخواست‌های بعدی، شرط بازگشت حداقل ۸۰ درصد برگه‌ها لازم‌الاجرا خواهد بود و حداکثر تعداد دسته‌چک جدید نیز ۲۵ برگ کاغذی و ۲۵ برگ الکترونیکی است. در ادامه، همانند اشخاص حقیقی، بانک بر اساس عملکرد مشتری و وضعیت بازگشت برگه‌ها درباره تعداد برگه‌های جدید تصمیم‌گیری خواهد کرد.
در این دستورالعمل تصریح شده است که مبنای محاسبه سالانه برای اعمال محدودیت‌ها، تاریخ نخستین اعطای دسته‌چک به هر مشتری در مؤسسه اعتباری است و بانک‌ها مکلفند این قاعده را به‌طور دقیق رعایت کنند.
تغییرات محسوس بانکی و حرکت به سوی دسته چک الکترونیکی
پیش از این بخشنامه، مشتریان حقیقی معمولاً می‌توانستند در اولین درخواست خود دسته‌چک ۲۵ برگی دریافت کنند. سقف دسته چک مشتریان حقوقی نیز ۵۰ برگ بود. در دستورالعمل جدید این حجم نصف شده. همچنین قبل از این بخشنامه، صدور چک الکترونیکی برای اشخاص حقیقی و حقوقی بیشتر در مرحله اختیاری و محدود بود. بانک‌ها بر اساس درخواست مشتری و زیرساخت خودشان دسته‌چک الکترونیکی صادر می‌کردند، اما سقف و ضابطه مشخصی مثل چک کاغذی نداشت. در عمل، بیشتر مشتریان حقیقی همچنان از دسته‌چک کاغذی استفاده می‌کردند.
بانک مرکزی برای نخستین‌بار در قالب دستورالعمل رسمی، تعداد برگ‌های چک الکترونیکی را هم مثل چک کاغذی ضابطه‌مند کرده؛ یعنی برای اشخاص حقیقی، در اولین درخواست ۱۰ برگ و برای اشخاص حقوقی ۲۵ برگ در نظر گرفته شده است.
در مقررات پیشین، سقف برگه‌ها ثابت بود و معمولاً تغییر نمی‌کرد. این در حالی است که در دستورالعمل تازه، تعداد برگه‌های بعدی به تشخیص بانک و بر اساس عملکرد مشتری در بازگشت برگه‌ها تعیین می‌شود، که نشان‌دهنده یک سیاست مبتنی بر اعتماد تدریجی به مشتری بر اساس سابقه وی است.
