اقتصاد ۲۴ نوشت: فعالان اکوسیستم استارتاپی کشور معتقدند تا زمانی که این اکوسیستم موفق به جذب سرمایه گذار نشود و حوزه‌های دیگر برای سرمایه گذاران جذاب‌تر باشد، استارتاپ ها با مشکلات بسیاری بر سر راه فعالیت دست و پنجه نرم خواهند کرد.
دیگر نه توان مالی ادامه دادن را دارند و نه نیروی انسانی لازم را. اگرچه استارتاپ‌ها در ناامیدکننده‌ترین شرایط نیز تصمیم گرفتند امیدوارانه به فعالیت خود ادامه دهند، اما نیروی انسانی کسب و کارهای اینترنتی دیگر امیدی ندارند.
این نیروی متخصص ترجیح می‌دهد بخت خود را در جایی امتحان کند که هم اینترنت بدون محدودیت دوام استارتاپ‌ها را تضمین می‌کند و هم حقوق و مزایا مشکلات مالی شان را رفع می‌کند. مالکان اماکنی که به عنوان مراکز نوآوری فعالیت می‌کنند نیز قصد تمدید اجاره را ندارند و ترجیح می‌دهند ملک خود را به دیگر کسب و کارها واگذار کنند.
سرمایه گذاری دولتی نیز در حوزه نوآوری کاهش یافته و بخش خصوصی نیز ریسک سرمایه گذاری در کسب و کارهای اینترنتی را بیشتر از آن می‌داند که در این بخش سرمایه گذاری کند.
تنها امیدواران این اکوسیستم، مدیران استارتاپ‌ها هستند و به نظر می‌رسد ماراتن استقامتی برای ناامیدکردن و تعطیلی کسب و کارشان همچنان ادامه دارد.
سال ۱۴۰۱ نیز همچون سال های گذشته برای استارت آپ ها سال سخت و پرچالشی بود، هم قطعی و اختلالات شدیدی اینترنتی، کار را برای آنها سخت کرد و هم نبود پول و سرمایه گذار آنها را از ادامه مسیر مایوس کرد.
پول چالش مهم استارتاپ ها در ایران
یکی از مشکلات اصلی استارتاپ ها، کاهش بازدهی، بهره وری و کاهش درآمدزایی در پی کندی و محدودیت‌های اینترنتی است.
عادل طالبی، کارآفرین و بنیانگذار کسب و کارهای اینترنتی در این زمینه به اقتصاد ۲۴ گفت: استارتاپ‌ها حتی اگر تصمیم به ادامه فعالیت بگیرند، باز هم در شرف نابودی هستند. امروز ما در حال از بین رفتن هستیم و نمی‌دانیم تا چه زمانی می‌توانیم ادامه دهیم.
وی افزود: استارتاپ ما که خدماتی است، وابسته به نیروی انسانی ماهر و متخصص است. نیروی انسانی زبده نیز در این شرایط ناامید است. بیشتر نیروهای کار متخصص در فکر مهاجرت هستند، بسیاری دیگر از بازار کار ناامید شده اند و انگیزه‌ای برای ادامه ندارند.
مشکل جذب نیروی انسانی در استارت آپ ها
نیروی انسانی دغدغه‌های مدیران استارتاپی را درک نمی‌کند و با این شرایط دشوار اقتصادی به فکر رفع مشکلات خویش است.
طالبی با بیان اینکه از نظر منابع انسانی با مشکلات بسیاری مواجهیم، در رابطه با استخدام نیروی تازه کار و جدید گفت: در حوزه‌های تخصصی، استخدام نیروهای جدید هزینه‌های بسیاری دارد. تا نیروی مربوطه آموزش ببیند و در جریان کار قرار بگیرد، طول می‌کشد. بسیاری از نیروهای جدید حتی اگر به بحث تخصصی و فنی وارد باشند، مهارت‌های نرم را بلد نیستند. مذاکره، مدیریت پروژه، مستندسازی و ارتباط با مشتری نیاز به آموزش دارد و آموزش این موارد زمان بر است. ممکن است نیروی مربوطه در امور فنی بسیار توانمند باشد، اما در خدمات رسانی به مشتری و ارتباط با مشتری کاربلد نباشد.
تعطیلی مراکز نوآوری
فعالان اکوسیستم استارتاپی از تعطیلی مراکز نوآوری و کاهش سرمایه گذاری دولتی در این اکوسیستم می‌گویند. با این شرایط چگونه استارتاپ‌ها به فعالیت خود ادامه دهند؟
محمود محمدی، فعال در زمینه استارتاپ‌ها گفت: در حال حاضر کارخانه نوآوری آزادی در معرض تعطیلی است. صاحبخانه قصد ندارد مجددا قرارداد این مرکز نوآوری را تمدید کند و بعد از ۵ سال به زودی تعطیل خواهد شد. هاب استارتاپ‌ها و مرکز فناوری اصفهان نیز به دلیل عدم تمدید قرارداد شهرداری اصفهان در شرایطی مشابه قرار دارد.
وی افزود: این مسائل بر روی فعالیت استارتاپ‌ها تاثیر منفی بر جای می‌گذارد. تا زمانی که اکوسیستم استارتاپی موفق به جذب سرمایه گذار نشود و حوزه‌های دیگر برای سرمایه گذاران جذاب‌تر باشد، این اکوسیستم با مشکلات بسیاری بر سر راه فعالیت دست و پنجه نرم خواهد کرد. از سویی دیگر سرمایه گذاری دولتی نیز کاهش یافته است.
این فعال استارتاپی تاکید کرد: بسیاری از شتابدهنده ها، شرکت‌های سرمایه گذاری خطرپذیر و استارتاپ‌ها در مراکز نوآوری فعالیت می‌کنند و اکنون با این شرایط با مشکل مواجه شده اند.
از دست رفتن نیروی انسانی متخصص
محمدی با اشاره به اینکه نیروی انسانی متخصص دیگر حاضر نیست با استارتاپ‌ها همکاری کند و ترجیح می‌دهد مهاجرت کند، افزود: نیروی انسانی نیز دیگر تمایلی به فعالیت در استارتاپ‌ها ندارد و فریلنسری و همکاری با شرکت‌های خارجی را ترجیح می‌دهد. از سویی دیگر بسیاری از نیروهای متخصص نیز در پی مهاجرت به کشوری دیگر هستند. بسیاری از استارتاپ‌ها بر سر نیروی انسانی متخصص در حال رقابتند و حقوق بالایی پیشنهاد می‌کنند تا بتوانند نیروهای متخصص فنی را جذب کنند. از سویی دیگر بسیاری از همین استارتاپ‌ها روابط عمومی و فعالان دیجیتال مارکتینگ را تعدیل نیرو کرده اند و شرایط برای این نیروها دشوار شده است.
وی گفت: فضای سیاسی کشور، جو ناامیدکننده حاکم بر اکوسیستم استارتاپی و محدودیت‌ها و کندی اینترنت نیز بر فعالیت کسب و کارهای اینترنتی تاثیر منفی بر جای گذاشته است.
آینده مبهم استارتاپ ها
کندی اینترنت، فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی، نبود حمایت دولتی و از دست رفتن نیروی انسانی و بسیاری از مشکلات دیگر چنان عرصه را بر مدیران استارتاپی تنگ کرده که باید به خاطر تصمیم به ادامه فعالیتشان به آنها لوح تقدیر داد. در عین حال بسیاری از استارتاپ‌ها تعطیل شده اند و چاره‌ای جز این نداشتند. بسیاری از استارتاپ‌ها بعد از نوروز دیگر فعالیتی نخواهند داشت. نیروی انسانی ماهری که هزینه بسیاری برای آموزششان صرف شده قصد مهاجرت دارند و کشورمان ضرر هنگفتی برای از دست دادن این نیروی ماهر متحمل خواهد شد.
